İnsanın ve toplumun sorunları nelerdir? Bu soruya Batı bilimleri açısından bakıldığında "kendi dışından" tespit
edilen ve adına "gelişme" denen hedeflere varabilmek için öncelikle insanın ve toplumun tanınması gerekir. İnsanı
ve toplumu tanıma/bilme kontrol etmek ve denetlemek için vazgeçilmez bir başlangıç aşamasıdır. Batı'da psikoloji
"insan"ı, sosyoloji de "toplum"u denetlemek ve belli hedeflere yönlendirmek amacıyla geliştirilmiş ve fakat bugün
insana acı vermekten başka pratik değeri kalmamış bilimler olarak faaliyetlerine devam etmektedirler.
Cevdet Said bu kitabında farklı kalkış noktalarından hareket ederek ve başka amaçlar güderek insanın ve toplumun
"değişme" sorunlarını araştırmaktadır. Vardığı sonuç çarpıcıdır: İnsan ve toplum, "gelişme" denen sonu belirsiz
tarihsel maceranın aracı değil, aksine kendi tarihini kendisi yapabilecek gücün ve imkânın kaynağıdır.