Evrensel bir birlik sağlamak üzere olanaklar evrenine inen dinler hakkında tarafsız ve bilimsel bir inceleme ortaya koymak için her şeyden önce, önsel düşüncelerden kurtulmak gerekir. Hiçbir öğretinin iddiasını kayırmaya mecbur olmaksızın objektif bakışla inceleme yapmak isteyenler olumlu veya olumsuz yaklaşımların köleliğine ruhlarını esir etmemekle yükümlüdürler. Ne Musevilik ne Hristiyanlık ve ne de Müslümanlık lehine ileri sürülecek düşünce ve görüşler gönüllü bir bilim zihniyetiyle karşılanmadıkça anlaşılmış olmayacaktır. Felsefi eserlerle dinî eserleri aynı yöntem içerisinde incelemeye girişmek peşinen büyük bir hata olur. Bilimsel ve felsefi meseleler dinî konulara uygulanan metot ile kavranamayacağı gibi din kurucularının ve yasa koyucularının ilahi bir vahye atfettikleri kutsal kitaplar da örneğin Aristo'nun Metafizik'ini incelerken kabul edilen bakış açısına göre anlaşılmamalıdır. Her şeyden önce akılda tutacağımız nokta budur. İkincisi, gündelik hayatta olan bitenlerin dış görünüşüne önem vererek bir tür düşünce modası takip etmek de bilimin ve bilim adamının şanından değildir. Bilim hiçbir inancın taraftarı olmadığı gibi mutlak biçimde düşmanı konumunda da bulunmaz. Bir de her mesele hakkında gelişigüzel ve kestirme hükümler beyan etmek felsefi bir eğitim alması gereken zekâları tehdit edecek en büyük tehlikedir.

Sadeleştiren ve Yayına Hazırlayan
Fatih Taştan

Osmanlı Felsefe Çalışmaları dizisindeki tüm yayınlar çevriyazı ve sadeleştirme kalıbında hazırlanmıştır. Ayrıca, giriş bölümlerinde konusunda uzmanlar tarafından kaleme alınmış kapsamlı makaleler yer almaktadır.