Müslüman ailesinde erkek ailenin reisi olmakla birlikte
hakları ve yetkileri sınırsız değildir. İslam dini
onu aile reisi olarak belirlemiştir. Zira iki cins arasında
yaratılış/fıtrat itibariyle aile reisliğine uygun olan
erkektir. Burada kadınlara haksızlık yapıldığı veya kadınların
ikinci plana atıldığı gibi bir düşünce akla
gelmemelidir. Erkeğin ailenin reisi ve idarecisi olarak seçilmesi
yüklerin ve sorumlulukların büyük
kısmının ona verildiği anlamına gelmektedir.

Ailenin temel taşlarından olan kadının hakları, bunun yanında da
sorumlulukları bulunmaktadır. Cahiliye Arap döneminde kadınlar ailede
kocasının kölesi mesabesindeyken, İslâm onlara ailenen kuruluşundan,
sonlandırılmasına kadar aile yaşamının her evresinde ve sosyal hayatın
her kadamesinde haklar vermiştir. Bununla beraber kadınların aile içinde
hakları sınırsız olmayap kendilerine verilen hakların yanında sorumlulukları
bulunmaktadır.

Ailenin baba ve anneden sonra diğer fertleri olan çocukların da anne babalarına
karşı ve kendi aralarında hakları ve sorumlulukları bulunmaktadır.
Bu çalışmamız boyunca konular İslam öncesi cahiliye Arap hayatından ve
Hz. Peygamber (s.a.s) dönemi sahâbî hayatından örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır.
Örnekler Resûlullah'ın döneminden olsa da bilindiği üzere bu dönem sadece Araplar
için değil tüm Müslümanlar için referans niteliği taşımaktadır. Bu açıdan burada
verilen örnekler bizim için aile bireyleri arasındaki sorunların çözülmesinde
önem arz etmektedir.