Ardında İstanbuldaki camilerin hazîrelerinde medfûn âlim, şeyh ve önemli kişiler hakkında değerli bir kaynak; Osmanlı devlet adamları, şâirler ve mutasavvıfların hayat hikâyelerinden kısa bilgiler ihtiva eden iki vefeyât; ebcedle düşürülmüş tarih örneklerini toplayan bir mecmûa; muhtelif divanlardaki müstezâd nazım şekliyle yazılmış şiirlerin bulunduğu bir antoloji ve Âşık Ömerin şiirlerini tertip ettiği bir divan bırakan kültür tarihimizin mühim şahsiyetlerinden Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî, kaleme aldığı eserlerle yaşadığı asırdan günümüze kadar adından sıkça söz ettirmiştir.
Vefeyât-ı Ayvansarâyiyi, yazarın biyografi alanındaki diğer eserlerinden ayıran özelliği, metnin şiirle iştigal etmiş kişilerin hayat hikâyelerini ihtiva etmesidir. Bahis konusu şahsiyetlerin büyük bir kısmının şeyh ve mutasavvıf olması, esere Tercüme-i Meşâyihîn adının yakıştırılmasına vesile olmuştur. Ayrıca Ayvasarâyînin şiir seçimindeki tercihleri, elinizdeki kitaba bir nat antolojisi hüviyeti kazandırmıştır.
Hazırladığımız bu kitapla yazarın bilinen fakat şimdiye kadar üzerinde çalışma yapılmamış eseri Vefeyât-ı Ayvansarâyi, başta klâsik Türk şiiri meraklıları, edebiyat, kültür ve tasavvuf tarihi araştırmacıları olmak üzere, bütün ilim âleminin istifâdesine sunulmuştur.